Bưởi là đặc sản quý của nước ta, có giá trị dinh dưỡng cao và có tác dụng
tốt đối với sức khỏe con người. Trong một 100g phần ăn được có: nước 89g,
protêin 0,5g, chất béo 0,4g, tinh bột 9,3g, vitaminC 44g, ngoài ra còn có
narigin trong các hợp chất glucosid. Hiện nay tại Việt Nam có các giống bưởi
ngon, mang lại hiệu quả kinh tế cao như: bưởi Năm roi, Da xanh, Phúc Trạch,
Đoan Hùng, Diễn, Thanh Trà...
Khi những ngày nắng
hè ở đỉnh cao rồi hạ thấp dần…thấp dần bắc cầu qua mùa thu sớm, thì đó cũng là
mùa của các vườn bưởi Thanh trà ở Lương Quán, Nguyệt Biều, rồi Kim Long, Hương
Thọ Hương Hồ (ngoại thành thành phố Huế).
Để nhận được trái
bưởi Thanh Trà một cách cụ thể, đến nhà vườn có Thanh Trà ở Lương Quán, Nguyệt
Biều…rồi qua đò ở chùa Linh Mụ sang Hương Hồ, Kim Long… Vào cuối tháng Bảy âm lịch,
người mua sỉ Thanh Trà đến vườn hái quả. Bởi trước đó mấy tháng người mua đã đến
đặt tiền cọc, chủ vườn đã lấy tiền từ 50 hoặc 70 phần trăm tổng giá bán cả vườn.
Mùa Thanh Trà, thương lái mua tại vườn với giá ngang ngửa là 8.000 đồng một quả.
Còn ở chợ Bến Ngự, An Cựu các sạp bán với giá 10.000 đồng/quả. Mỗi trái lãi từ
800 đến 1000 đồng. Mua tại gốc là 8000 hay thấp hơn một ít nhưng phải thuê hái
rất công phu để bảo vệ cây cành, rồi còn vận chuyển và bảo quản về đến chợ. Nhà
vườn thanh trà hầu như quanh năm có mùi hương đặc biệt, một cảm giác thanh thản
từ lá cây.
Khi Thanh Trà
chưa ra hoa thì cây và lá thanh trà cũng có mùi thơm khá đặc biệt. Một loại
hương từ lá, từ nhựa của Thanh Trà, để rồi phát tiết trong mùa ra hoa và lý giải
vì sao vị ngọt, vị thơm của bưởi Thanh Trà lừng danh đến vậy! Còn khi Thanh Trà
ra hoa, từ xa mùi hương đã lan tỏa trong không gian rất dễ chịu. Càng đến gần
càng say, một mùi thơm không gắt gay, không quá ngạt ngào như mùi thơm hoa sữa,
hoa hồi hay loại hoa mống rồng quá đậm đặc. Mùi thơm của hoa Thanh Trà dịu
dàng, đoan trang, thoảng đưa như làn sóng dịu, thơm có biên độ trìu cảm con người.
Chính mùi thơm của lá, của hoa Thanh Trà kết tủa vào trái để có vị ngọt trở
thành loại trái đặc sản núi Ngự, sông Hương và cả nước.
